+10 градуста өне бастайтын  өсімдік: Күнбағыс

+1-5 градуста өне бастайтын өсімдік: Бидай

+15 градуста өне бастайтын өсімдік: Қияр

«Ас қорыту мүшесі» деп аталатын органоид:лизосома

«Жоғары жүйке қызметінің физиологиялық негізін салушы»деген ұғымды ұсынды:Павлов

«Зоология философиясы»еңбегінің авторы:Ж.Б.Ламарк

«Өсімдіктану»оқулығын жазған ғалым:Күдерин

«С» дәрумені:орамжапырақ,лимон,тұздалған қырыққабат,қызанақ,пиязда болады

«Санитар»қоңыз:көмбекей

«Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы»жарлығына қол қойылды:1991ж.тамыздың 29-да

«Табиғи жүйе», «ботаника философиясы»еңбектерінің авторы:К.Линней

«Табиғи сұрыпталу»теориясының авторы:Дарвин

«Тұқым қуалайтын өзгергіштіктегі ұқсас қатарлар»заңын ашқан:Н.Вавилов

«Тіркесті тұқым қуалау»заңын ашқан ғалым: Т,Морган

1 гр ақуыз ыдырағанда бөлінетін жылу мөлшері-17,6 кДж

1 гр көмірсу молекуласы ыдырағанда бөлінетін жылу мөлшері: 17,6 кДЖ

1 гр май ыдырағанда бөлінетін энергия-38,9 кДЖ

1,5 тоннадан артық салмақ көтеретін сүйек-Ортан жілік.

12-16 жас аралығында даму кезеңі: Жасөспірім

15 жылдық алма ағашының саба-ғында неше кам-бий сақинасы бо-лады: 15

150 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі-Көнеқұс 

15-14млн жыл бұрын тіршілік еткен, ең алғашқы адамдардың арғы тегі:дриопитектер

1-5ºС температурада өнеді-Бидай

1665 жылы алғаш рет өсімдік қабығының жұқа кесіндісін микроскоппен көрген-Роберт Гук

1665 жылы голландиялық ғалым ван Левенгук жасаған ұлғайтқыш құрал-Микроскоп.

1735 жылы адамды сүтқоректілер класы приматтар тобына жатқызған ғалым-К. Линней

1831ж.өсімдік жасушасының ядросын ашты:Броун

1838-1839 жж. жасуша теориясын негізін қалап, қортынды берді-М.Шлейден және Т.Шванн

1839ж.жасушаның ішіндегі сұйықтықты протоплазма деп атаған:Пуркине

1844ж. «көмірсу»терминін енгізген:Шмид

1858ж. «әрбір жасуша өзіндей жасушаның бөлінуі арқылы пайда болады»деді:Вирхов

1862ж И.М. Сеченов қандай ірі жаңалық ашты: Орталық жүйке жүйесіндегі қозу мен тежеуді ашты

1863 жылы баспадан кітап болып шыққан «Ми рефлекстері» ғылыми еңбектің авторы-И.М. Сеченов

1870-1880 жылы ұсақ ағзалар бар екенін тәжірибе жүзінде дәлелдеді-Луи Пастер

1870жылы лейкоциттердің ядросынан нуклеин қышқылын тапқан:Мишер

1882 ж. адамның өкпесінде туберкулез ауруын тудыратын бактерияларды анықтады-Р.Кох

1892 жылы вирусты ашқан ғалым-Д.И. Ивановский

1892 жылы темекі теңбілін зерттеп, вирусты ашты-Д.И.Ивановский

1892ж жасушасыз ағза-вирустарды ашқан ғалым: Д.И. Ивановский

1920-1930 жылдары «Өсімдіктану» оқулығын жазған ғалым-Ж.Күдерин

1922 жылы тіршіліктің Жер бетінде шығу тегінің табиғи теориясын тұжырымдады-А.И.Опарин.

1922 жылы шығарылғын “Жануарлар” оқу құралының авторы-Х. Досмұхамедов

1931ж.электрондық микроскопты ойлап тапты:Деввиссон мен Калбек

1938 жылы В.А. Селевин Бетпақдала өңірінен тапты-Жалманды

1г. көмірсу ыдырағанда бөлінетін энергия-17,6 кДж

Адамның және жас баланың тік ішегінде паразиттік тіршілік ететін жұмыр құрттардың бірі-Үшкірқұрт

Адамның жеке дамуы барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар-жоғын анықтайтын әдіс-Онтогенетикалық

Адамның жүрегінің бөлігі-4

Адамның жыныс жасушаларындағы хромосомалар саны-23

Адамның кез келген жасушасының негізгі бөлігі:-Цитоплазма және ядро.

Адамның кез-келген белгілерінің бірнеше ұрпақ бойы тұқым қуалау сипатын зерттеу әдісі-генеалогиялық.

Адамның кеуде қуысын құрсақ қуысынан бөлетін бұлшық ет-Диафрагма(көкет)

Адамның кеуде қуысында орналасатын мүше: Өкпе

Адамның күрек тістерінің саны: 8

Адамның қай мүшесі туылғанға дейін жұмыс істейді: Тимус

Адамның қал-жағдайына жақсы әсер етеді: Теріс зарядталған ион

Адамның қалқанша безінің жұмысын жақсарту үшін тамаққа қосатын балдыр: Ламинария

Адамның қалқанша безінің құрамына кіреді-Иод.

Адамның қаны берілген қызметтің  тек біреуін атқарады: иммунды жауап

Адамның қаны берілген қызметтің тек біреуін атқарады-Иммунды.

Адамның қаны қызмет атқармайды-Қозуды беру

Адамның қаңқасы қалыптасатын ұрық жапырақшасы-Мезодерма (ортаңғы қабат).

Адамның қарын сөлінің құрамында болатын тұз қышқылы:бактерияларды өлтіреді,ферменттердің белсенділігін арттырады

Адамның қимыл-әрекетін реттеп дене тепе-теңдігін сақтайтын-мишық

Адамның қозғалысы, тепе-теңдігі, сөзі бұзылады-Мишық зақымданса

Адамның қолдан жасаған  биоценоздары қалай аталады: Агроценоз

Адамның қолымен жасалған биогеоценоздарға жатады-Егістік алқаптар.

Адамның қоршаған ортамен байланысы шегіне жетіп, тіршілік, шаруашылық әрекеттері нашарласа не дейді: Экологиялық кризис

Адамның құрсақ қуысында орналасқан мүше-Бүйрек.

Адамның құрсақ қуысындағы мүше-Бауыр.

Адамның омыртқа жотасы келесі иілімнен тұрады : Алға қарай, артқа қарай: 2 алға қарай, 2 артқа қарай

Адамның омыртқа жотасы қанша иілімнен тұрады:  4

Адамның омыртқа жотасы немесе омыртқа бағанасындағы дұрыс орналасу бөліктерін қөрсетіңіз-Мойын, арқа, бел, сегізкөз, құйымшақ

Адамның омыртқа жотасында-33-34 омыртқа

Адамның омыртқа саны-33-34

Адамның органикалық дүниенің даму заңдарына байланысты емесін белгілеңіз-Өлмейді. 

Адамның осы заманғы қалпына дейінгі шығу тегі мен даму үрдісі: Антропосоциогенез

Адамның санасының ойлауының негізі: Үлкен ми сыңарлары

Адамның суық тиіп ауыратын ауруына қарсы тұру қабілетін жақсартатын дәрумен-С.

Адамның сұрыптау жолымен қолдан шығарған бір түр дарақтарының жиынтығы*Іріктеме.

Адамның сүт тісінің саны: 20  

Адамның сіңірі-бұлшықетті сүйекке бекітеді.

Адамның табиғатқа көзқарасының,  білімінің және дағдысының жиынтығы-Экологиялық саналылық

Адамның табиғатқа тигізетін іс әрекеті аталады-Антропогендік факторлар.

Адамның тамақтан улану белгілеріне жатпайтынын анықтаңыз-Қуаты көтеріледі.

Адамның тер арқылы тәулігіне жоғалтатын су мөлшері-1,5.

Адамның тоқ ішегінің қызметі:қорытылмаған ас қалдықтарының жылжуын жеңілдетіп,ағзадан шығаруға әрекеттеу

Адамның тұқым қуалайтын ауруы Х хромосомындағы доминантты ген тасымалдайды. Осы аурумен ауыратын еркек  сау әйелге үйленгенде  ұлдардың қаншасы ауру болып туылады: Барлығы

Адамның түрлі қиындықтарды саналы түрде жеңе білуі: Жігер

Адамның тірек-қимыл жүйесін құрайтын-Шеміршекті ұлпа.

Адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерін зерттейтін ғылым саласы-Антропология

Жүйке жүйесінің ішкі мүшелер қызметін реттейтін бөлігі-автономиялық.

Жүйке жүйесінің ішкі мүшелердің жұмысын реттейтін бөлімі-Вегетативті

Жүйке ұлпасының жасушалары:нейрондар.

Жүйке ұлпасының қызметі: қозу және өткізу

Жүйке ұлпасының негізгі қызметін көрсетіңіз:Қозғыштығы және қозу өткізгіштігі. 

Жүйке ұлпасының негізгі массасы-Нейроглия

Жүйкелермен жүйке түйіндерімен құралатын жүйке жүйе бөлімі -Шеткі

Жүйкенің симпатикалық және парасимпатикалық бөлімдері:вегетативті жүйке

Жүрегі 4 бөлімді ағзасы таза артериялық қанмен қамтамасыз етіледі -Арқар

Жүрегі екі бөлімді, қанайналымы бір шеңберлі -Балық

Жүрегі төрт бөлікті жорғалаушы:қолтырауын

Жүрегі төрт қуысты жорғалаушы -Крокодил

Жүрек бұлшықет жасушасында қанша ядро бар екенін белгіле -1

Жүрек жұмысын бәсеңдететін жүйке жүйе бөлімі-Парасимпатикалық

Жүрек жұмысын жеделдететін жүйке жүйесі бөлімі: Симпатикалық.

Жүрек қабырғасы ... тұрады:көлденең жолақты бұлшықет ұлпасынан

Жүрек қақпақшаларының зақымдануынан болатын ауру-Жүрек кемістігі.

Жүрек қарыншасы жартылай екі бөлімге, қаны араласқан жануар:Жорғалаушылар.

Жүрек массаcының 1 минуттағы қарқыны-60 рет.

Жүрек неліктен өмір бойы шаршамай дамылсыз жиырылады -Ырғақты жұмыс істейді

Жүрек пен қантамырлар ағзада қанайналымды қамтамасыз етеді:Жүрек-қантамырлар жүйесі

Жүрек тәрізді:жөке,қоғажай,гүлшетен

Жүрек, қан тамырлары ауруларының алдын алу-ой еңбегімен дене еңбегін кезектестіру

Жүрекке қанды апарады -Веналар

Жүректен өкпеге бағытталған қан -Артериялық

Жүректен шыққан қанды денеге тарататын тамыр:Салатамыр

Жүректің бұлшықетті қабаты:Миокард.

Жүректің жұмысын реттейтін гормрн -Адреналин

Жүректің кіші қанайналым шеңбері басталатын бөлігі:оң жақ қарынша

Жүректің өздігінен жиырыла алатындағы не деп аталады -Автоматия

Жүректің өте жұқа, сыртқы қабаты:Эпикард.

Жүріп бара жатқан көлікте оқудың көзге зиянды әсері- Көз бұршағын өзгертеді.

Жыл бойы бір аймақта тіршілік ететін құс -Торғай

Жыл құсы -Тырна

Жыланның тілі .... қызметін атқарады-Сипап сезу

Жыланның ұзын,жіңішке,ұшы екі айыр тілі-бұл:сипап сезу,дәм сезу мүшесі

Жылдық шеңбер түзетін қабат -Камбий

Жылқы малында-қарақаптал ауруын тудыратын қарапайым:трипаносома

Жылу берілудің реттелуі қай қабатта жүреді -Қан тамырлары

Жылу өнімділігінің ағзада арту себебі:қоршаған ортаның t артуы

Жылу сүйгіш өсімдік-Қауын.

Жылу сүйгіш өсімдіктерге жататын:асқабақ

Жылықы малында-«қарақаптал»ауруын тудыратын қарапайым:трипаносома

Жыныс бездері жатады:аралас бездерге

Жыныс бездерінде аталық және аналық гаметалардың дамып жетілуі -Гаметогенез

Жыныс бездерінің ішкі секрециялық бөлу қызметі:гормон

Жыныс гормондарының түзілетін жері:Жыныс бездерінде.

Жыныс жасушалары бөлінеді: Мейоз жолымен

Жыныс жасушаларындағы хромосомалардың жиынтығы:1n

Жыныс жасушаларының басқа дене жасушаларынан айырмашылығы -Хромосомалар жиынтығы гаплоидты

Жыныс жасушаларының қосылуының нәтижесінде:Зигота.

Жыныс жасушасы:гамета                                                                                                                          

Жыныс жасушасының қосылуы-Ұрықтану.

Жыныссыз жолмен көбейетін көпжасушалы -Гидра

Жынысты көбею процесіне қатысатын жасушалар:аталық және аналық 

Жыртқыш құстарға жататындар:қаршыға

Жыртқыш құстардың табиғат тазалығын сақтайтын түрі:сақалтай

Жыртқыш сүткоректілердің кемірушілерден негізгі айырмашылығы -Өте үлкен ит тістері , ара тәрізді азу тістері болады

Жыртқыш-жемтік болатын табиғи қатынас -Қырғи және дала торғайы

Жыртқыштар табиғи бірлестікте -қорек популяциясын жандандырады

Жіліншік – бұл сүйектің бөлігі неден түзіледі -Табан сүйектері бірігіп кеткен

Жіп тәрізді көпжасушылы балдыр -Спирогира

Жіп тәрізді тамырлар өседі:жанама тамырдан

Жіпше мен тозаңқаптан тұрады-Аталық

Жіпшумақ жіпшелері -Көп жасушадан тұрады

Жіпшумақтар қайдан дамиды -Тыныштық күйге көшкен споралардан

Зат алмасу жүретін, өте ұсақ тамырлар:Қылтамыр.

Зат алмасу -Заттар мен энергияның жиналуы және жойылуы, пайдаланылуы, қорытылуы

Зат алмасу немесе метаболизм тұрады:Катаболизм мен анаболизмнен 

Зат алмасу, жүрек-қан тамырлар жүйесі, зәр шығару, ұйқы жұмысын реттейтін-Аралық ми

Зат алмасуға, бауыр жұмысына әсер етеді- РР

Зат алмасудың екінші атауы -Метоболизм

Зат алмасудың икемділігіне жатады:Анаболизм.

Зат алмасудың қай сатысында ыдырау (СО2, Н2О, NH3) сыртқа шығарылатынын анықтаңыз -Төртінші

Зат алмасудың нәтижесінде түзілген өнімдерді ағзадан сыртқа шығарады -Зәр шығару жүйесі арқылы

Зат алмасудың тұтас құбылысына жатады:Ассимиляция мен диссимиляция.

Зат алмасумен тікелей байланысты -Ыдырау өнімдерін шығару қызметі

Заттар күйінің өзгеруі -Тотығу, тотықсыздану қызметі

Заттар ыдырауынан пайда болатын өнімдеріне жатпайтынын анықтаңыз:Жас.

Заттарды жасушаға және кері тасымалдау қандай органоид көмегімен іске асырылады -Жасуша мембранасы

Заттың бейнесін, түсін, тітіркенуін көздің қай бөлігі қабылдайды -Тор қабықша

Заттың пішіні мен түсін ажырататын көздің ...тор қабықшасы ішіндегі құтыша.

Зауза қоңызы дернәсілінің дамуы жүретін уақыт-4 жыл.

Зауза қоңызы қандай мүшемен тыныс алады -Кеңірдек арқылы

Зауза қоңызының бас құрылысы қандай типке жатады-Бас бөлімінде бір жұп бунақталған мұртшасы, күрделі көзі және аузы мүшесінің құрылысы: үстіңгі және астыңғы ерін, жоғарғы және төменгі жақ

Зәйтүн ағашы, жоңышқа, гүлді жасымақшаның отаны:Жерорта теңізі орталығы.

Зәр бөлудің орталығы жұлында орналасқан:сегізкөз бөлігінде

Зәр шығаратын түтік пен қуықтың қабынуы:Цистит.

Зәр шығару жүйесіне жататын мүшелердің ең соңғысы -Зәр шығару өзегі

Зәр шығару жүйесінің маңызы: Несепті, минералды тұздарды, суды бөлуі.

Зәр шығару мүшесі тармақталып артық су мен сұйық өнімді нәзік өзекшелері арқылы сыртқа шығаратын құрттар-Кірпікшелі

Зәр шығару өзегінің маңызы -Несепті, минералды тұздарды, суды бөлуі

Зәршығару жүйесі жүйесі дененің ең соңғы бунағында екі өзектен қосылып сыртқа ашылатын зәршығару түтіктері бар паразит жәндік: Сиыр цепені.

Зең саңырауқұлағынан алынады-Пенициллин

Зең саңырауқұлақ-Мукор

Зеравшан аршасы жеміс беретін жыл-50

Зигота дегеніміз -ұрықтанған жұмыртқа жасушасы

Зигота ядросындағы хромосома жиынтығы -2п

Зиготадағы хромасомалар жиынтығы:диплоидты

Зиготадан дамып жетіледі:ұрық

Зиготадан туғанға дейінгі ұрықтық даму процесі: эмбриогенез

Зиготаның ұзынынан бірдей екі клеткаға бөлінуі-бөлшектену.

Зиянды бунақденелілерге қарсы күресте хим-қ улы заттарды үнемі ауыстырып пайдалану керек, себебі -Хим-қ улы заттарды қабылдамайтын түрлері пайда болады

Зиянды бунақденелілерді өздерінің табиғи жаулары арқылы жоюды -Күресудің биологиялық жолы дейміз

Зоология ... зерттейді -Жануарларды

Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы:Ихтиология

Зоология ғылымының құстарды зерттейтін саласы-Орнитология

Зоология ғылымының паразит құрттарды зерттейтін саласы:Гельминтология.

Зоология ғылымының сүтқоректілерді зерттейтін саласы -Маммалогия

Зоология философиясы еңбегінің авторы -Ж.Б.Ламарк

И.В.Мичурин сорттарды шығару барысында қандай әдісті қолданды-Менторлы әдісті, Аклиматизация әдісін

И.П. Павлов ... әдісі арқылы шартты рефлекстерді зерттеді:фистула

И.П. Павлов ... тәжірибе жасау арқылы шартты рефлекстерді зерттеді:Итке

И.П.Павловты әлемге әйгілі еткен еңбегі не туралы -Жануарлар мен адамдардың шартты рефлекстерінің қызмет)

Иерархияның басқаша атауы-Өкімбилік.

Иммунитет ашылды:Мечников

Иммунитет туралы ілімнің негізін салған -И.И.Мечников

Иммунитеттің клеткалық теориясын және фогоцитоздың қорғаныштық рөлін ашқан ғалым -Мечников

Импульс өтетін жер-Рефлекс доғасы.

Индия тұрғындары 4500 жыл бұрын қолға үйреткен: Банкив тауығын.

Инеліктер мен қоңыздарда қанша жұп қанат бар екенін белгілеңіз -2

Инсектицид уына (ДДТ) төзімді тарақанның аталықтарын ДДТ-ға төзімсіз тарақандардың аналықтарымен будандастырылған. Бірінші ұрпағында барлық жаңа туылған ұрпағы ДДТ-ға тұрақты болып , екіншісі ұрпағында ажыратылу қатынасы 3 төзімді және бір төзімсіз. Айтылған белгілердің қайсысы доминантты -Төзімділік белгісі

Инсулин гормоны жасанды жолмен бөлініп алынды -1921ж

Инсулин гормоны жетіспегенде-Сусамыр

Инсулин жетіспегенде болатын ауру -Қант ауру

Инфмосоманы ашқан ғалым:Айтхожин

Информасоманы ашып, оның биологиялық маңызын түсіндіруге қатысқан:М. Айтхожин

Инфузория ........ ұғымды береді-Тұнба.

Инфузория-туфелька суда қалай қозғалады -Кірпікшелер арқылы

Ит жүрегінің сол жақ жартысында қандай қан болады -Жүрекшеде-салатамырлық, қарыншада-көктамырлық

Шаянтәрізділердың қозғалуы:Жүру аяқтары мен құрсағының көмегі арқылы.

Шаянтәрізділердің дене бөліктері:Баскөкірек, құрсақ.

Шаянтәрізділердің есту және тепе-теңдік мүшесі:Екі қысқа мұртша.

Шаянтәрізділердің зәр шығару мүшесі:Екі жасыл без.

Шаянтәрізділердің көбеюі:даражынысты

Шаянтәрізділердің сипап сезу және иіс сезу мүшесі:мұртшалары

Шаянтәрізділердің су қоймаларында атқаратын рөлі - Балық шабақтарының қорегі болады.

Шаянтәрізділердің тыныс алу мүшесі-Желбезек.

Шаянтектестерде зиянды заттарды ағзада бөліп,жинақтайтын негізгі мүшесі:жасыл түсті бір жұп без

Шаянтектестердің зәр шығару мүшесі:Жасыл жұп без

Шегетін темекіде улы заттардың көп кездесетін жері:Жапырағында.

Шектеуші фактор дегеніміз:Ағзалардың төзімдік шегінен шығып кететін орта факторы(минимум немесе максимум)

Шеміршектер арқылы байланысқан:Жартылай қозғалмалы

Шеміршекті балық:Акула

Шеміршекті балық:Қазықұйрық.

Шеміршекті балық-Жолақ акула

Шеміршекті балықтар класына жататын отряд:тұтасқанаттылар(скаттар)

Шеміршекті балықтарға жататындар:Скат

Шеміршекті балықтардың қанайналым жүйесі:бір қанайналым шеңберден тұрады

Шеміршекті жарты сақинадан құралған тыныс алу мүшесі:кеңірдек

Шеткі жүйке жүйесінің бөлімі:жүйкелер, жүйке түйінділері

Шешек екпесін ағылшын дәрігерінен 352 жыл бұрын ашқан шипагер:Ө.Тілеуқабылұлы

Шешекке қарсы егуді алғаш рет қолданған ағылшын дәрігері:Э.Дженнер

Шешекке қарсы егуді алғаш тапқан ғалым:Л.Пастер

Шешесі гомозиготалы ІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары болады-ІІ,ІІІ, ІV

Ширақ алапан шығаратын құстар отряды:тауықтәрізділер